Η 4η Οκτωβρίου αποτελεί μια πολύτιμη παρακαταθήκη για την τοπική ιστορική μνήμη τόσο για την περιοχή της Ξάνθης, όσο και της Θράκης ολόκληρη...
Η 4η Οκτωβρίου αποτελεί μια πολύτιμη παρακαταθήκη για την τοπική ιστορική μνήμη τόσο για την περιοχή της Ξάνθης, όσο και της Θράκης ολόκληρης, καθώς είναι η αφετηρία της απελευθέρωσής τους μετά από πεντέμισι αιώνες Οθωμανικής σκλαβιάς και οκτώ περίπου χρόνους βάναυσης Βουλγαρικής κατοχής.Παράλληλα όμως αποτελεί και μια ημερομηνία δικαίωσης για τους υπόδουλους Έλληνες της Θράκης, καθώς τότε είδαν για πρώτη φορά να ανατέλλει το ανέσπερο φως της ελευθερίας και να λαμβάνουν τέλος οι μακροχρόνιες προσπάθειες αλλοιώσεως των πατροπαράδοτων ηθών, εθίμων αλλά και της θρησκευτικής τους υπόστασης από τον αναδυόμενο Βουλγαρικό Εθνοφυλετισμό.
Η 4η Οκτωβρίου ως ημέρα λύτρωσης των υπόδουλων Ξανθιωτών υπήρξε αποτέλεσμα μια σειράς από επιτυχείς διπλωματικούς αγώνες και αφανείς διεργασίες που άρχισαν με τη συμμετοχή της Ελλάδας στον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο το 1912. Από το 1912 ως και την απελευθέρωση της Ξάνθης το 1919 μεσολάβησαν πολλά γεγονότα.
Το πρώτο από αυτά ήταν η κατάληψη της περιοχής από τα Βουλγαρικά στρατεύματα για οκτώ μήνες από τις 8 Νοεμβρίου 1912 ως τις 12 Ιουλίου 1913 οπότε και οι Βούλγαροι εγκαινίασαν μια σειρά μέτρων αφελληνισμού, διώξεων και βιαίων εκτοπισμών των Ελληνικών οικογενειών.
Ακολούθησε η βραχύβια απελευθέρωση της Ξάνθης μετά τα Ελληνικά στρατεύματα στις 13-14 Ιουλίου 1913 και αργότερα η εκ νέου παραχώρηση της Δυτικής Θράκης στην ηττημένη Βουλγαρία με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου στις 28 Ιουλίου 1913.
Η εκ νέου παραχώρηση της ιερής γης της Θράκης σε έναν από τους προαιώνιους εχθρούς του Ελληνισμού είχε ως αποτέλεσμα την εγκατάλειψή της από το γηγενές Ελληνικό στοιχείο.
Η εγκατάλειψη της πατρογονικής γης έφθασε σε τόσο μεγάλο αριθμό, που μόνο στο χρονικό διάστημα από τις 7 μέχρι τις 9 Αυγούστου 1913 25.000 πρόσφυγες από την Ξάνθη και την Κομοτηνή πέρασαν στους Τούζλες.
Κατά τη διάρκεια της δεύτερης Βουλγαρικής κατοχής που επακολούθησε και διήρκεσε από τον Οκτώβριο του 1913 ως και τον Οκτώβριο του 1919, οι εναπομείναντες Έλληνες της Ξάνθης γνώρισαν τη λεηλασία και τη δήωση των περιουσιών τους, τη φτώχεια, την πείνα, την εξολόθρευση, τις δολοφονίες, την εξορία αλλά και την κατάληψη των σχολείων και των εκκλησιών τους.
Στα χρόνια που ακολούθησαν (1914-1918) ξέσπασε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος όπου η Ελλάδα και η Βουλγαρία βρέθηκαν σε αντίπαλα στρατόπεδα και καθώς η Βουλγαρία ηττήθηκε μαζί με τις υπόλοιπες Κεντρικές Αυτοκρατορίες, συνθηκολόγησε τον Οκτώβριο του 1918.
Τότε ξεκινά ένας νέος τιτάνιος διπλωματικός αγώνας στο συνέδριο των Παρισίων για την ειρήνη ώστε η Θράκη να ενωθεί με την υπόλοιπη Ελληνική πατρίδα.
Παράλληλα όμως αναδύονται και οι προσπάθειες των Βουλγάρων να κρατήσουν την περιοχή καθώς και οι δόλιες συμμαχικές αμφιταλαντεύσεις με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε στη προσωρινή λύση της διασυμμαχικής κατοχής στη Θράκη, όπου εκ μέρους της Ελλάδος συμμετείχε η 9η Μεραρχία υπό τον στρατηγό Γεώργιο Λεοναρδόπουλο.
Την μέρα που σήμερα τιμούμε τα Ελληνικά στρατεύματα εισέρχονται και καταλαμβάνουν το τρίγωνο της Ξάνθης που ταυτίζεται περίπου με το σημερινό νομό Ξάνθης. Με μια πορεία που γίνεται υπό καταρρακτώδη βροχή τα τμήματα του ελληνικού στρατού ξεκινούν από το Παρανεστί και δια μέσου της Σταυρούπολης—Λυκοδρομίου—Μεγάλου Ευμοίρου—Γέρακα και Πιλήματος καταλήγουν στη Ξάνθη.
Η κατάληψη της πόλεως στα πλαίσια της διασυμμαχικής κατοχής υπήρξε ο αρραβώνας της με τη μητέρα Ελλάδα, ένας αρραβώνας που οδήγησε αργότερα στην παραχώρηση της φύλαξης και διοίκησης της υπόλοιπης δυτικής Θράκης στις 14 Μαΐου 1920 από ελληνικές πολιτικές και στρατιωτικές αρχές και ολοκληρώθηκε στις 28 Ιουλίου 1920 με την παραχώρηση και ενσωμάτωση της Θράκης στην Ελλάδα με τη συνθήκη των Σεβρών.
Μαζί με τους παλιννοστούντες Ξανθιώτες η γόνιμη γη της Δυτικής Θράκης στο διάβα του χρόνου υποδέχθηκε αδερφικά και τους απορφανισμένους από τη πατρώα γη Μικρασιάτες και τους Πόντιους και τους Ανατολικοθρακιώτες αδελφούς μας μετά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922.
Η 4η Οκτωβρίου αποτέλεσε την αρχή του τέλους μιας μακραίωνης και τυραννικής δουλείας και το ύψιστο αγαθό της ελευθερίας που κατακτήθηκε τότε με θυσίες και αίμα το απολαμβάνουμε σήμερα. Το αγαθό αυτό της ελευθερίας οφείλουμε και εμείς με τη σειρά μας σήμερα με το ίδιο σθένος, την ίδια ζέση και την ίδια αποφασιστικότητα να το περιφρουρήσουμε και να το καταστήσουμε αδιαπραγμάτευτο σε κάθε επίδοξο επιβολέα και τέλος να το παραδώσουμε ακέραιο στις επόμενες γενιές.
Δεν υπάρχουν σχόλια