Την απερίφραστη καταδίκη του υπουργείου Εξωτερικών στις ρωσικές επιθέσεις στην Ουκρανία που κόστισαν τη ζωή σε δέκα Έλληνες ομογενείς, εξέφρ...
Την απερίφραστη καταδίκη του υπουργείου Εξωτερικών στις ρωσικές επιθέσεις στην Ουκρανία που κόστισαν τη ζωή σε δέκα Έλληνες ομογενείς, εξέφρασε ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ, Αλέξανδρος Παπαϊωάννου, μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ.
Ο κ. Παπαϊωάννου τόνισε ότι η Αθήνα έχει αποδείξεις ότι είναι ψευδή τα όσα επικαλέστηκε η Ρωσική Πρεσβεία. Υπενθυμίζεται ότι η Πρεσβεία ισχυρίστηκε ότι στα περίχωρα του χωριού Σαρντανά όπου έπεσαν νεκροί Έλληνες ομογενείς, δεν επιχειρούσαν ρωσικές δυνάμεις.
“Ορθόδοξες βόμβες, σκότωσαν ορθοδόξους ομογενείς. Να το θυμόμαστε το πράγμα αυτό. Και αυτά που είπε η ρωσική πρεσβεία είναι ψευδείς ειδήσεις. Έχουμε αποδείξεις”, τόνισε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών.
Τι σημαίνει όμως η φράση αυτή του εκπροσώπου του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών και πόσο βάθος έχει τελικά αυτή η ιστορία;
Και γιατί η αντίδραση της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας, είναι τόσο “χαλαρή” μπροστά στις εχθροπραξίες;
Η αναγνώριση της Ουκρανικής Εκκλησίας
Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας προήλθε από την ένωση τριών εκκλησιών που ποίμαιναν ορθοδόξους χριστιανούς της Ουκρανίας μετά από μία ενωτική κληρικολαϊκή συνέλευση που πραγματοποιήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 2018. Η ίδια συνέλευση εξέλεξε ως προκαθήμενο της Εκκλησίας της Ουκρανίας και Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας τον Μητροπολίτη Επιφάνιο. Το διάταγμα για την αυτοκεφαλία της Εκκλησίας της Ουκρανίας υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 5 Ιανουαρίου 2019 και την επομένη, ανήμερα της εορτής των Θεοφανείων, πραγματοποιήθηκε η επίσημη παραλαβή του τόμου της αυτοκεφαλίας, που φιλοτεχνήθηκε στη Μονή Ξενοφώντος του Αγίου Όρους.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος παραδίδει τον Τόμο Αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ουκρανίας στον Μητροπολίτη Επιφάνιο (Θεοφάνεια 2019).
Η ενθρόνιση του προκαθημένου της, Μητροπολίτη Επιφανίου, έγινε στον Καθεδρικό Ναό Αγίας Σοφίας Κιέβου στις 3 Φεβρουαρίου 2019 (ημερομηνία γενεθλίων του) από τον εκπρόσωπο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, Μητροπολίτη Γαλλίας Εμμανουήλ, παρουσία του προέδρου της Ουκρανίας.
Η Εκκλησία της Ελλάδος
Η Εκκλησία της Ελλάδος με εισήγηση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου Β’ έδωσε εντολή στις συνοδικές επιτροπές να μελετήσουν από κοινού το θέμα της αναγνώρισης του αυτοκεφάλου της Εκκλησίας της Ουκρανίας. Συνολικά 21 μητροπολίτες, θεολόγοι και στελέχη της Ιεράς Συνόδου, τα τακτικά μέλη των δυο επιτροπών καθώς και οι αναπληρωματικοί τους, συνεργάστηκαν για τρεις μήνες. Τα μέλη των επιτροπών δογματικών-νομοκανονικών και διορθοδόξων σχέσεων κατέληξαν σε κοινό πόρισμα προς την Διαρκή Ιερά Σύνοδο, το οποίο τεκμηρίωσε ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει το μοναδικό προνόμιο να εκχωρεί αυτοκεφαλία σε εκκλησιαστικές διοικήσεις.
Έτσι, η Ιερά Συνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος στην έκτακτη συνεδρίασή της στις 12 Οκτωβρίου 2019 αποφάσισε την αναγνώριση της νέας εκκλησιαστικής δομής. Συγκεκριμένα, αποφάσισε ότι αναγνωρίζει «το κανονικό δικαίωμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την παραχώρηση του Αυτοκεφάλου, καθώς και το προνόμιο του Προκαθημένου της Εκκλησίας της Ελλάδος να χειρισθή περαιτέρω το ζήτημα της αναγνωρίσεως της Εκκλησίας της Ουκρανίας». Στη συνεδρίαση πάνω από 35 μητροπολίτες της Εκκλησίας της Ελλάδος μίλησαν για τις πιέσεις που δέχθηκαν από Ρώσους εκκλησιαστικούς αξιωματούχους για να μην ψηφίσουν υπέρ της αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ουκρανίας. Ο Μητροπολίτης Πατρών Χρυσόστομος μίλησε ευθέως για κλίμα εκφοβισμού από την πλευρά της Μόσχας προς τους Ιεράρχες της Εκκλησίας της Ελλάδος για να επηρεάσουν την απόφασή τους ενώ ο Μητροπολίτης Γουμενίσσης έγραψε πως η Ρωσική Εκκλησία χαρακτηρίζεται από ηγεμονισμό και επιδεικνύει μόνιμες επεκτατικές πρακτικές.
Από την άλλη πλευρά, την σύγκληση πανορθόδοξης – οικουμενικής Συνόδου για το ουκρανικό ζήτημα ζήτησαν με κοινή επιστολή τους οι Μητροπολίτες Κονίτσης Ανδρέας, Πειραιώς Σεραφείμ, Κυθήρων Σεραφείμ και Αιτωλίας και Ακαρνανίας Κοσμάς. Η επιστολή είχε ως αποδέκτη τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και τους υπόλοιπους 13 προκαθημένους Πατριαρχείων και αυτοκέφαλων Εκκλησιών. Την επιστολή δεν απηύθυναν στον Μητροπολίτη Επιφάνιο, προκαθήμενο της νέας εκκλησιαστικής δομής, τον οποίον δεν αναγνωρίζουν θεωρώντας τον αχειροτόνητο.
Τελικά, η διαδικασία αναγνώρισης από την Εκκλησία της Ελλάδος επισημοποιήθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2019 με ειρηνική επιστολή που απέστειλε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος Β’ προς τον Μητροπολίτη Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Επιφάνιο, δύο ημέρες μετά το συλλείτουργό του με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, στον Ιερό Ναό Παναγίας Αχειροποιήτου της Θεσσαλονίκης, όπου μνημονεύθηκε για πρώτη φορά ο προκαθήμενος της νέας αυτοκέφαλης Εκκλησίας.
Το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας
Στην αναγνώριση της νέας εκκλησιαστικής δομής προχώρησε στις 8 Νοεμβρίου 2019 το παλαίφατο – δευτερόθρονο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας. Κατά τη διάρκεια της Πατριαρχικής Θείας Λειτουργίας στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αρχαγγέλων στο Ντάχερ του Καΐρου, ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής Θεόδωρος Β’ μνημόνευσε για πρώτη φορά τον Μητροπολίτη Κιέβου και Πάσης Ουκρανίας Επιφάνιο ως Προκαθήμενο της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ουκρανίας. Tο κείμενο της αναγνώρισης διάβασε ο Μητροπολίτης Γουινέας Γεώργιος.
Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας μάλιστα δήλωσε στο «Βήμα» πως με την αναγνώριση της Εκκλησίας της Ουκρανίας αρχίζει η λύση του προβλήματος.
Αναγνώριση από τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου
Στις 24 Οκτωβρίου 2020, κατά τη διάρκεια Συνοδικής Θείας Λειτουργίας στη Μονή Χρυσορροϊιατίσσης, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου, Χρυσόστομος Β’ μνημόνευσε για πρώτη φορά τον Επιφάνιο ως Προκαθήμενο της Ουκρανικής Εκκλησίας. Δεν εχει υπάρξει μέχρι στιγμής, επίσημη απόφαση από την Ιερά Σύνοδο, τα μέλη της οποίας δεν γνώριζαν για την απόφαση.
Μετά την μνημόνευση ο Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος αποχώρησε από το συλλείτουργο. Μετά το τέλος της λειτουργίας ο Αρχιεπίσκοπος τόνισε πως δικαιολογεί την αποχώρησή του, αφού δεν είχε ενημερώσει τους Αρχιερείς προηγουμένως, ενώ υποστήριξε πως λαμβάνοντας αυτήν την απόφαση υπηρετεί την Ορθοδοξία.
Στάση άλλων Εκκλησιών
Η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία, με απόφαση που απέστειλε στον Οικουμενικό Πατριάρχη ο Πατριάρχης Σερβίας Ειρηναίος, γνωστοποίησε ότι δεν προτίθεται να αναγνωρίσει την αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας καθώς ηγούνται “σχισματικές παραφυάδες”, ότι δεν προτίθενται να αναγνωρίσουν κανέναν κληρικό της νέας αυτοκέφαλης Εκκλησίας διότι “στερούνται αποστολικής διαδοχής και ιεροσύνης” και ούτε αναγνωρίζουν ως αρχιερέα τον κ. Επιφάνιο. Εξηγώντας τη θέση αυτή, σε συνέντευξή του, ο Πατριάρχης Σερβίας Ειρηναίος εξέφρασε παράλληλα τον σεβασμό του στο Οικουμενικού Πατριαρχείο. «Πρέπει να τονίσω πως η Εκκλησία μας δεν έκανε αυτήν την επιλογή εξαιτίας της σλαβικής εγγύτητας μας με την Εκκλησία της Ρωσίας και σίγουρα όχι για πολιτικά ή παρόμοια συμφέροντα, αλλά με γνώμονα την παράδοση της Εκκλησίας και το κανονικό δίκαιο…» είπε στην εφημερίδα «Πολίτικα» του Βελιγραδίου ο Σέρβος Πατριάρχης υποστηρίζοντας πως «Αν κάποια άλλη τοπική Εκκλησία, η Ρωσική ή οποιαδήποτε άλλη έκανε κάτι παρόμοιο, η αντίδραση μας θα ήταν παρόμοια».
Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας απέστειλε επιστολή στον Οικουμενικό Πατριάρχη και δημοσιοποίησε στις 7 Μαρτίου 2019. Θεωρεί “ανυπόστατες, κενές, στερούμενες της θείας χάριτος και της ενεργείας του Αγίου Πνεύματος” τις χειροτονίες που τέλεσε ο Φιλάρετος Ντενισένκο “όσο χρόνο ήτο καθηρημένος και αναθεματισμένος”, μεταξύ αυτών “και του γραμματέως αυτού Σεργκέι Ντουμένκο, νυν Μητροπολίτου Επιφανίου”. Στην επιστολή που υπογράφει ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων Αναστάσιος επισημαίνεται ότι “αντί ειρηνεύσεως και ενότητος των Ορθοδόξων της Ουκρανίας, επαπειλείται ο κίνδυνος διασπάσεως της ενότητος της ανά τον κόσμο Ορθοδοξίας” και “η κατ’ Αλβανίαν Αυτοκέφαλος Ορθόδοξος Εκκλησία απευθύνει θερμήν παράκλησιν, όπως το Οικουμενικόν Πατριαρχείον, αξιοποιών το κατ’ εξοχήν προνόμιον του συντονισμού των Ορθοδόξων Εκκλησιών, συγκαλέσει το συντομότερον δυνατόν Πανορθόδοξον Σύναξιν ή Σύνοδον, προκειμένου να προληφθή ο εμφανής κίνδυνος δημιουργίας οδυνηρού Σχίσματος”.
Σημερινή κατάσταση
Έτερη ορθόδοξη δικαιοδοσία στην Ουκρανία είναι η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου Μόσχας, με αυτόνομο καθεστώς (και όχι αυτοκέφαλο) υπό την εκκλησιαστική ένωση με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία. Η χορήγηση αυτοκεφαλίας στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας προκάλεσε την αντίδραση της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας που γι’ αυτόν τον λόγο αποφάσισε να διακόψει την εκκλησιαστική κοινωνία με το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, σχετικά με τη δικαιοδοσία στην ιστορική Εκκλησία Κιέβου. Οι δύο Ορθόδοξες Εκκλησίες λειτουργούν σήμερα παράλληλα στην χώρα, ενώ οι ενορίες καλούνται να επιλέξουν σε ποια από τις δύο θα ανήκουν. Σύμφωνα με κρατικά στοιχεία, τον Ιανουάριο του 2021 η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας είχε 7.188 ενορίες και 4.572 ιερείς, ενώ η Εκκλησία του Πατριαρχείου Μόσχας 12.406 ενορίες και 10.510 ιερείς.
Παράλληλα, στις 25 Ιουνίου 2019 ο μητροπολίτης Φιλάρετος, που αυτοαποκαλείται Πατριάρχης και ένας μικρός αριθμός ακολούθων του αποχώρησαν από την αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας (OCU) και επανέφεραν την “Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία (Πατριαρχείο Κιέβου)” (UOC-KP). Το “Πατριαρχείο Κιέβου” δεν έχει αναγνωριστεί ποτέ από την Ορθόδοξη Εκκλησία, θεωρούμενο ως «σχισματική ομάδα» του Πατριαρχείου Μόσχας. Είχε προηγηθεί, στις 11 Οκτωβρίου 2018, η συνοδική απόφαση επανένταξης των κληρικών και πιστών του UOC-KP στην Ορθόδοξη Εκκλησία από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, μη αναγνωρίζοντας όμως το αυτοαποκαλούμενο Πατριαρχείο Κιέβου. Μετά από εκείνη τη Συνοδική απόφαση, ο Φιλάρετος είχε αποκατασταθεί ως μητροπολίτης, παράλληλα με την απόδοση αυτοκεφαλίας στη νέα ενοποιημένη εκκλησία, στην οποία είχε συμφωνήσει να συμμετέχει ο ίδιος και οι ακόλουθοί του.
Πώς συνδέεται ο πόλεμος μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας με τη θρησκεία
Η μπερδεμένη πολιτική ιστορία της Ουκρανίας με τη Ρωσία έχει το αντίστοιχο θολό θρησκευτικό τοπίο, με τον Ορθόδοξο Χριστιανικό πληθυσμό της Ουκρανίας να διαχωρίζεται μεταξύ μιας ανεξάρτητης ομάδας με έδρα το Κίεβο και μιας άλλης πιστής στον πατριάρχη της στη Μόσχα.
Ομως, ενώ υπήρξαν επικλήσεις στον θρησκευτικό εθνικισμό τόσο στη Ρωσία όσο και στην Ουκρανία, η θρησκευτική πίστη δεν αντικατοπτρίζει την πολιτική αφοσίωση εν μέσω του αγώνα της Ουκρανίας για επιβίωση.
Παρόλο που ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, δικαιολόγησε την εισβολή στην Ουκρανία εν μέρει ως υπεράσπιση της Ορθόδοξης Εκκλησίας με προσανατολισμό τη Μόσχα, οι ηγέτες και των δύο Ουκρανικών Ορθόδοξων φατριών καταγγέλλουν σκληρά τη ρωσική εισβολή, όπως και η σημαντική Καθολική μειονότητα της Ουκρανίας.
Ακόμη και αυτό το φαινομενικά ενωμένο μέτωπο είναι περίπλοκο. Η μια εκκλησία ισχυρίζεται ότι οι ναοί και οι άνθρωποι της δέχονται επιθέσεις, κατηγορώντας τους εκπροσώπους της αντίπαλης εκκλησίας.
Ο διχασμός μεταξύ των ορθόδοξων οργάνων της Ουκρανίας έχει αντηχήσει παγκοσμίως τα τελευταία χρόνια, καθώς οι Ορθόδοξες εκκλησίες προβληματίζονται για το πώς και αν θα πάρουν θέση.
Ποιο είναι το θρησκευτικό τοπίο της Ουκρανίας
Οι έρευνες εκτιμούν ότι η μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού της Ουκρανίας είναι Ορθόδοξοι, με μια σημαντική μειοψηφία Ουκρανών Καθολικών, που είναι πιστοί στον Πάπα. Ο πληθυσμός περιλαμβάνει ακόμη μικρότερα ποσοστά Προτεσταντών, Εβραίων και Μουσουλμάνων.
Η Ουκρανία και η Ρωσία χωρίζονται από μια κοινή ιστορία, τόσο θρησκευτικά όσο και πολιτικά.
Εντοπίζουν την καταγωγή τους στο μεσαιωνικό βασίλειο «Ρως του Κιέβου», του οποίου ο πρίγκιπας Βλαντιμίρ (Βολοντίμιρ στα Ουκρανικά) του 10ου αιώνα απέρριψε τον παγανισμό, βαφτίστηκε στην Κριμαία και υιοθέτησε την Ορθοδοξία ως επίσημη θρησκεία.
Το 2014, ο Πούτιν ανέφερε αυτή την ιστορία για να δικαιολογήσει την κατάληψη της Κριμαίας, μιας γης που αποκάλεσε «ιερή» για τη Ρωσία.
Ενώ ο Πούτιν λέει ότι η Ρωσία είναι ο πραγματικός κληρονόμος του πάλαι ποτέ βασιλείου, οι Ουκρανοί υποστηρίζουν ότι το σύγχρονο κράτος τους έχει μια ξεχωριστή γενεαλογία και ότι η Μόσχα δεν αναδύθηκε ως δύναμη παρά μόνο αρκετούς αιώνες αργότερα.
Οι Ορθόδοξες εκκλησίες έχουν ιστορικά οργανωθεί σύμφωνα με τις εθνικές γραμμές, με τους πατριάρχες να έχουν αυτονομία στα εδάφη τους ενώ δεσμεύονται από μια κοινή πίστη. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως θεωρείται πρώτος μεταξύ ίσων, αλλά, σε αντίθεση με τον Καθολικό Πάπα, δεν έχει οικουμενική δικαιοδοσία.
- Ποιος κυβερνά σήμερα τις ορθόδοξες εκκλησίες της Ουκρανίας
- Αυτό εξαρτάται από τον τρόπο ερμηνείας των γεγονότων 300 και πλέον ετών.
Με τη Ρωσία να αυξάνει τη δύναμή της και την εκκλησία της Κωνσταντινούπολης αποδυναμωμένη υπό την Οθωμανική κυριαρχία, ο Οικουμενικός Πατριάρχης το 1686 ανέθεσε στον Πατριάρχη Μόσχας την εξουσία να χειροτονήσει τον μητροπολίτη (ανώτατο επίσκοπο) Κιέβου.
Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία λέει ότι ήταν μόνιμη μετάβαση. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης λέει ότι ήταν προσωρινή.
Τον περασμένο αιώνα, ανεξάρτητοι Ουκρανοί Ορθόδοξοι σχημάτισαν ξεχωριστές εκκλησίες, οι οποίες στερούνταν επίσημης αναγνώρισης μέχρι το 2019, όταν ο νυν Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος αναγνώρισε την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας ως ανεξάρτητη από τον πατριάρχη της Μόσχας – ο οποίος διαμαρτυρήθηκε έντονα για την κίνηση αυτή ως «παράνομη».
Η κατάσταση στην Ουκρανία, όμως, είναι ακόμη πιο σκοτεινή. Πολλά μοναστήρια και ενορίες παραμένουν υπό τον πατριάρχη της Μόσχας, αν και είναι δύσκολο να βρεθούν ακριβή στατιστικά στοιχεία. Σε επίπεδο χωριών, πολλοί άνθρωποι μπορεί να μην γνωρίζουν καν για την ευθυγράμμιση της ενορίας τους.
- Η επίπτωση στον πολιτικό διχασμό
- Ναι, υπάρχει αντανάκλαση του θρησκευτικού διχασμού στο πολιτικό πεδίο, αν και είναι περίπλοκη.
Ο πρώην πρόεδρος της Ουκρανίας, Πέτρο Ποροσένκο, δημιούργησε μια άμεση σύνδεση: «Η ανεξαρτησία της εκκλησίας μας είναι μέρος των φιλοευρωπαϊκών και φιλοουκρανικών πολιτικών μας», είπε το 2018.
Αλλά ο σημερινός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελίνσκι, ο οποίος είναι Εβραίος, δεν έχει δώσει την ίδια έμφαση στον θρησκευτικό εθνικισμό. Το Σάββατο, είπε ότι μίλησε τόσο με Ορθόδοξους ηγέτες όσο και με κορυφαίους Καθολικούς, Μουσουλμάνους και Εβραίους εκπροσώπους. «Ολοι οι ηγέτες προσεύχονται για τις ψυχές των υπερασπιστών που έδωσαν τη ζωή τους για την Ουκρανία και για την ενότητα και τη νίκη μας. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό», είπε.
Ο Πούτιν προσπάθησε να εκμεταλλευτεί το θέμα.
Σε ομιλία του στις 21 Φεβρουαρίου, επιδιώκοντας να δικαιολογήσει την επικείμενη εισβολή στην Ουκρανία με μια παραμορφωμένη ιστορική αφήγηση, ο Ρώσος πρόεδρος ισχυρίστηκε χωρίς αποδείξεις ότι το Κίεβο προετοιμαζόταν για την «καταστροφή» της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας που προσκολλάται στο Πατριαρχείο της Μόσχας.
Αλλά η αντίδραση του Μητροπολίτη Ονούφρη, ο οποίος συνέκρινε τον πόλεμο με την «αμαρτία του Κάιν», του βιβλικού χαρακτήρα που δολοφόνησε τον αδελφό του, δείχνει ότι ακόμη και η εκκλησία με προσανατολισμό τη Μόσχα έχει ισχυρή αίσθηση της ουκρανικής εθνικής ταυτότητας.
Συγκριτικά, ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος έχει καλέσει για ειρήνη, αλλά δεν έχει κατηγορήσει το Κρεμλίνο για την εισβολή.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας υπό το Πατριαρχείο Μόσχας είχε από καιρό εκτεταμένη αυτονομία. Επιπλέον, έχει όλο και πιο ουκρανικό χαρακτήρα.
- Και στη μέση οι Καθολικοί
- Οι Ουκρανοί Καθολικοί εδρεύουν κυρίως στη δυτική Ουκρανία.
Εμφανίστηκαν το 1596 όταν ορισμένοι Ορθόδοξοι Ουκρανοί, τότε υπό την κυριαρχία της καθολικής Πολωνο-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας, υποτάχθηκαν στην εξουσία του Πάπα βάσει μιας συμφωνίας που τους επέτρεπε να τηρούν διακριτικές πρακτικές, όπως τη βυζαντινή τους λειτουργία και τους παντρεμένους ιερείς.
Οι Ορθόδοξοι ηγέτες έχουν από καιρό καταγγείλει τέτοιες συμφωνίες, όπως την Καθολική και ξένη καταπάτηση στα ποίμνιά τους.
Οι Ουκρανοί Καθολικοί έχουν μια ιδιαίτερα ισχυρή ιστορία αντίστασης στις διώξεις από τσάρους και κομμουνιστές. Καταπιέστηκαν σκληρά από τους Σοβιετικούς, με αρκετούς ηγέτες να μαρτυρούν. Πολλοί Ουκρανοί Καθολικοί συνέχισαν να λατρεύουν κρυφά και η εκκλησία έχει ανακάμψει έντονα από το τέλος του κομμουνισμού και μετά.
Με αυτό το είδος ιστορίας, έχουν ισχυρούς λόγους να αντιστέκονται σε μια ακόμη κατάληψη από τη Μόσχα.
Οι πρόσφατοι Πάπες προσπάθησαν να «ξεπαγώσουν» τις σχέσεις με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία.
Αλλά μετά τη ρωσική εισβολή, ο Πάπας Φραγκίσκος επισκέφτηκε τη Ρωσική Πρεσβεία την Παρασκευή για να «εκφράσει προσωπικά την ανησυχία του για τον πόλεμο», είπε το Βατικανό, σε μια εξαιρετική παπική χειρονομία που δεν έχει πρόσφατο προηγούμενο.
Πώς αντηχεί το Ορθόξοδο σχίσμα πέρα από την Ουκρανία
Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία αποφάσισε να σπάσει την «ευχαριστηριακή Κοινωνία» με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως το 2018, καθώς κινήθηκε για να αναγνωρίσει μια ανεξάρτητη εκκλησία στην Ουκρανία. Αυτό σημαίνει ότι τα μέλη των εκκλησιών που συνδέονται με τη Μόσχα και την Κωνσταντινούπολη δεν μπορούν να κοινωνήσουν στις εκκλησίες των άλλων.
Οι διαφωνίες έχουν εξαπλωθεί στις ορθόδοξες εκκλησίες της Αφρικής, όπου οι Ρώσοι Ορθόδοξοι έχουν αναγνωρίσει ένα ξεχωριστό σύνολο εκκλησιών, αφότου ο πατριάρχης της Αφρικής αναγνώρισε την ανεξαρτησία της εκκλησίας της Ουκρανίας.
Αλλά πολλές άλλες εκκλησίες προσπάθησαν να αποφύγουν τη διαμάχη. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, οι περισσότερες ομάδες εξακολουθούν να συνεργάζονται και να λατρεύουν από κοινού.
Πηγές: huffingtonpost.gr, ΥΠΕΞ, skai.gr, wikipedia.org
Δεν υπάρχουν σχόλια