ΔΠΘ: Το άγχος και η διαχείριση του χρόνου στην Ακαδημαϊκή ζωή

Η φοιτητική ζωή είναι μια περίοδος γνωριμίας με την προσωπική ανεξαρτησία και μια περίοδος δοκιμής νέων ρόλων και ενός νέου τρόπου ζωής που ...

Η φοιτητική ζωή είναι μια περίοδος γνωριμίας με την προσωπική ανεξαρτησία και μια περίοδος δοκιμής νέων ρόλων και ενός νέου τρόπου ζωής που δίνει προνόμια (οργάνωση προσωπικού χρόνου και χώρου) αλλά και υποχρεώσεις (διαχείριση των προσωπικών οικονομικών, ανταπόκριση στις απαιτήσεις των σπουδών, διαχείριση νέων φιλικών σχέσεων, κοινωνική δικτύωση, εξερεύνηση του «κόσμου» των στενών διαπροσωπικών σχέσεων). Η φοιτητική ζωή σηματοδοτεί την έναρξη μιας περιόδου στη οποία η ζωή σου με όλα τα όμορφα, ανατρεπτικά, καινούργια και προκλητικά στοιχεία της είναι στα χέρια σου. Όμως, καθώς είναι μια περίοδος μεγάλων αλλαγών και μεγάλων προκλήσεων συχνά συνοδεύεται από άγχος: Άγχος για τα μαθήματα, τους φίλους, τα προσωπικά, τα οικονομικά, τον εαυτό.

Σε αυτό το ενημερωτικό σημείωμα θα μιλήσουμε σύντομα για το άγχος, μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού στην προσπάθεια του ατόμου να ανταποκριθεί σε κάτι που γνωρίζει λίγο ή καθόλου και σε κάτι που ανησυχεί ότι δεν θα μπορέσει να ανταπεξέλθει. Το να νιώθεις άγχος δεν είναι κακό. Είναι μια αυτόματη αντίδραση του οργανισμού. Το να νιώθεις υπέρμετρο άγχος, ή να αισθάνεσαι άγχος πολύ συχνά και για πολλή ώρα ή να έχεις δυσκολία να ελέγξεις το άγχος που αισθάνεσαι, αυτό μπορεί να είναι μια κατάσταση που χρειάζεται προσοχή και ίσως η συνδρομή ενός ειδικού να μπορούσε να δώσει χρήσιμες συμβουλές για την αποτελεσματική διαχείρισή του.

Η λέξη «άγχος» προέρχεται από το ρήμα «άγχω», που σημαίνει σφίγγω ή πνίγω. Το άγχος είναι μια φυσιολογική ψυχολογική αντίδραση η οποία συχνά συνοδεύεται από σωματικά συμπτώματα που «εκφράζουν» την ψυχολογική αναστάτωση που φέρνει το αγχογόνο ερέθισμα. Συνηθισμένα σωματικά συμπτώματα του άγχους είναι: Η έντονη εφίδρωση, η ξηροστομία, η δύσπνοια, η ζάλη, το σφίξιμο στο στομάχι, οι κομμάρες στα πόδια, το τρέμουλο στα χέρια, η αδυναμία συγκέντρωσης, η ευερεθιστότητα και πολλά άλλα. Αντίστοιχα, συνηθισμένες συναισθηματικές αντιδράσεις στο άγχος είναι: αίσθημα πίεσης, ανησυχία, φόβος, αγωνία, απόγνωση, τρόμος.

Τα συμπτώματα -σωματικά και συναισθηματικά- και η ένταση εκδήλωσής τους ποικίλουν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Όπως ποικίλουν και οι αντιδράσεις των ανθρώπων όταν βιώνουν άγχος: Άλλοι έχουν νευρικότητα, άλλοι αισθάνονται ότι δεν μπορούν να κάνουν τίποτε, άλλοι κινητοποιούνται κι εμφανίζουν υψηλούς ρυθμούς δραστηριότητας. Ναι. Σε κάποιους ανθρώπους το άγχος μπορεί να λειτουργήσει θετικά ενεργοποιώντας ιδιαίτερα το κίνητρο για επίτευξη. το άγχος σε χαμηλά επίπεδα μπορεί να είναι ένας χρήσιμος σύμμαχος, διότι ορισμένες φορές αντιδρούμε αποτελεσματικότερα απέναντι σε μη γνώριμες καταστάσεις. Αυξάνουμε, δηλαδή, ελαφρά το επίπεδο διέγερσής μας, ώστε να ενεργήσουμε µε τον καταλληλότερο τρόπο, επιτυγχάνοντας τη μέγιστη δυνατή απόδοση. Για παράδειγμα, το άγχος λίγο πριν τις εξετάσεις μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά, ως παράγοντας εγρήγορσης και ετοιμότητας.

Η φοιτητική ζωή είναι γεμάτη από παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν άγχος, όπως:

Απομάκρυνση από την οικογενειακή εστία

Προσαρμογή στο νέο περιβάλλον

Ανάληψη ευθυνών (οικονομικά, σπουδές, εαυτός)

Μοναξιά

Εξετάσεις

Διαχείριση χρόνου

Προβλήματα οικογενειακά ή και συναισθηματικά

Πιο κάτω παρουσιάζονται τρόποι που συχνά βοηθούν στη διαχείριση του άγχους :

Οργάνωσε τις δραστηριότητες της κάθε μέρας σου.

Βάλε σε προτεραιότητα τις υποχρεώσεις της καθημερινότητάς σου.

Μην προσπαθείς να τα κάνεις όλα μέσα σε μια ημέρα.

Μοίρασε το χρόνο σου σε δραστηριότητες που σου δίνουν ευχαρίστηση.

Ανακάλυψε μια δραστηριότητα που σε χαλαρώνει, σε ξεκουράζει και σε κάνει να νιώθεις όμορφα.

Φρόντισε να τρως υγιεινά και να κάνεις τακτικά γεύματα.

Πρόσεξε την ημερήσια κατανάλωση καφέ.

Κράτα τον προσωπικό σου χώρο καθαρό και περιποιημένο.

Φρόντισε να κοιμάσαι όσο χρειάζεται και προσπάθησε να έχεις σταθερές συνήθειες στον ύπνο.

Βάλε τη σωματική άσκηση στη ζωή σου.

Μίλα στους φίλους σου για αυτά που σε αγχώνουν.

Καθιέρωσε μια ήρεμη ώρα στην ημέρα σου.

Ανάπτυξε τη συνήθεια να ολοκληρώνεις κάτι που ξεκινάς.

Ολοκλήρωσε τις εργασίες σου πριν την προθεσμία.

Νίκησε την αναβλητικότητα.

Σε περίοδο εξετάσεων αντιστάσου στις παρορμήσεις σου για την πραγματοποίηση απρογραμμάτιστων δραστηριοτήτων.

Βρες το χρόνο για σένα – χρόνο να ονειρευτείς, χρόνο να χαλαρώσεις, και χρόνο να ζήσεις.

Αν παρόλα αυτά το άγχος επιμένει, μπορεί να αντιμετωπιστεί με εξειδικευμένη βοήθεια.

Στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο λειτουργεί το Τμήμα Συμβουλευτικής και Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης της Δομής Συμβουλευτικής και Προσβασιμότητας. Εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό είναι στη διάθεσή σου στην Ξάνθη, στην Κομοτηνή, στην Αλεξανδρούπολη και στην Ορεστιάδα. Επικοινώνησε, κλείσε ένα ραντεβού και μάθε πως μπορείς να διαχειριστείς το άγχος.

Το άγχος είναι κάτι ανθρώπινο που δεν πρέπει να μας φοβίζει γιατί είναι κι αυτό δικό μας. Αποδέχομαι κάτι που με δυσκολεύει σημαίνει ότι αποδέχομαι τον εαυτό μου. Αν, μάλιστα, αποφασίσω να με φροντίσω και να ζητήσω τη βοήθεια των ειδικών για να βελτιωθώ, τότε θα του έχω κάνει ένα μεγάλο δώρο.