E-health: Από τη θεωρία, στην πράξη - Η συμβολή του 5G στην υγεία κατά τη διάρκεια της πανδημίας και οι «δρόμοι» που ανοίγουν για το μέλλο...
E-health: Από τη θεωρία, στην πράξη - Η συμβολή του 5G στην υγεία κατά τη διάρκεια της πανδημίας και οι «δρόμοι» που ανοίγουν για το μέλλον Σε ένα θάλαμο νοσοκομείου στη Γουχάν, στην Κίνα, στην κορύφωση της πανδημίας COVID-19, 12 ρομπότ γλιστρούσαν αθόρυβα στο δάπεδο. Τα κύρια καθήκοντά τους: η λήψη θερμοκρασίας των ασθενών, η παράδοση γευμάτων και η απολύμανση του θαλάμου. Δεν επρόκειτο για μια απλή πρόοδο στον αυτοματισμό, αυτά τα ρομπότ έσωζαν ζωές. Φρόντιζαν τους ασθενείς, ενώ οι υγειονομικοί βρίσκονταν στην απαιτούμενη απόσταση για την αποφυγή της μετάδοσης και εργάζονταν σε έναν ασφαλέστερο θάλαμο. Κρυμμένη στις λεπτομέρειες αυτού του μοναδικού αυτοματισμού νοσοκομειακής περίθαλψης είναι η σημαντική τηλεπικοινωνιακή τεχνολογία που επέτρεψε την υλοποίησή του, το δίκτυο 5G. Χωρίς την υψηλή ταχύτητα, την αξιοπιστία και την ποιότητα του 5G, η διαχείριση ενός στόλου ρομπότ για να εκτελέσει τέτοιες περίπλοκες εργασίες θα ήταν εκτός πραγματικότητας.
Πραγματικά, το 5G συνδυαζόμενο με άλλες αναδυόμενες τεχνολογίες όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI), το Internet of Things (IoT) και η εικονική/ επαυξημένη πραγματικότητα, μπορεί να δημιουργήσει την ευκαιρία μετασχηματισμού πολλών πτυχών της υγειονομικής περίθαλψης, και να λειτουργήσει ως καταλύτης για τη δημιουργία ενός νέου οικοσυστήματος υγείας – που θα είναι πιο συνδεδεμένο, πιο έξυπνο και πιο αποτελεσματικό στη χρήση των πόρων του. Και αυτό μπορεί να το επιτύχει χάρη στα τρία κύρια πλεονεκτήματα που παρέχει: εξαιρετικά γρήγορη, απρόσκοπτη ευρυζωνική σύνδεση, εξαιρετικά χαμηλή καθυστέρηση και μαζική συνδεσιμότητα μηχανών. Η μείωση της καθυστέρησης επιτρέπει τη χρήση ρομποτικής σε πραγματικό χρόνο, ενώ η αύξηση της χωρητικότητας, υπόσχεται την υποστήριξη έως 1 εκατομμυρίου συνδεδεμένων συσκευών ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο (σε σύγκριση με μόνο 100 χιλιάδες σε 4G/LTE) που θα επιτρέπουν την παρακολούθηση εκατοντάδων διαφορετικών παραμέτρων υγείας.
Από τα πιο ισχυρά παραδείγματα της μετασχηματιστικής ισχύος της τεχνολογίας 5G είναι η ευκαιρία που προσφέρει για τρεις περιπτώσεις χρήσης: απομακρυσμένη παρακολούθηση χρονίως πασχόντων, εικονικές ιατρικές επισκέψεις για διάγνωση πραγματικού χρόνου και διασυνδεδεμένα ασθενοφόρα.
Με τη χρήση αισθητήρων, φορετών συσκευών και συσκευών ηλεκτρονικής υγείας, μπορούν να συλλέγονται και να αναλύονται παράμετροι χρονίως πασχόντων χωρίς να χρειάζεται οι ασθενείς να επισκέπτονται τον γιατρό. Ένα παράδειγμα είναι και το σύστημα ENDORSE, που αναπτύσσεται από το Εργαστήριο Βιοϊατρικών Προσομοιώσεων και Απεικονιστικής Τεχνολογίας, και το Εργαστήριο Κινητών Ραδιοεπικοινωνιών του ΕΜΠ σε συνεργασία με την Α’ Παιδιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών και τις εταιρείες UBITECH και Pegneon. To ENDORSE παρέχει ένα πλήρες έξυπνο οικοσύστημα διαχείρισης παιδιών με διαβήτη ή/και παχυσαρκία, επιτρέποντας τη διασύνδεση όλων των εμπλεκομένων μελών: ασθενών, οικογένειας και επαγγελματιών υγείας. Συλλέγοντας δεδομένα από πολλαπλές πηγές (π.χ. συσκευές ΙοΤ, Ηλεκτρονικό Ιατρικό Φάκελο, αντλίες συνεχούς έγχυσης ινσουλίνης, μετρητές γλυκόζης, activity trackers), το ENDORSE εφαρμόζει τεχνητή νοημοσύνη για την ανάλυσή τους και τη δημιουργία μοναδικού προφίλ χρήστη, το οποίο ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο, και επιτρέπει την εξαγωγή εξατομικευμένου περιεχομένου, συστάσεων θεραπείας και τρόπου ζωής. Η επικοινωνία αυτής της πληροφορίας στους τελικούς χρήστες γίνεται μέσω εφαρμογών κινητού (γονείς και ιατρικό προσωπικό) και μέσω ενός παιχνιδιού σοβαρού σκοπού (παιδιά). Η λύση ENDORSE λειτουργεί προς το παρόν με επιτυχία στο δίκτυο 4G. Αφού, λοιπόν, σήμερα, είναι δυνατή η απομακρυσμένη παρακολούθηση της υγείας με τις ήδη διαθέσιμες τεχνολογίες, γιατί είναι αναγκαίο το δίκτυο 5G;
Αν και οι διαθέσιμες δικτυακές υποδομές μπορούν να παρέχουν στο ENDORSE τις απαραίτητες επιδόσεις, αξιοπιστία και ασφάλεια και ικανότητα πρόσβασης στη λύση για χιλιάδες ασθενείς, την οικογένειά τους και επαγγελματίες υγείας, τo δίκτυο 5G, μέσω της αξιοπιστίας, της απόδοσης και της αυξημένης χωρητικότητας, μπορεί να εξασφαλίσει την αναγκαία κλίμακα για την παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών σε εκατομμύρια ασθενών και στο πλαίσιο ενός ευρέος φάσματος εφαρμογών φροντίδας της υγείας. Επιπλέον, το 5G προσφέρει μια ασφαλή λύση WAN σε σύγκριση με το παραδοσιακό Wi-Fi στο σπίτι, επιτρέποντας την παρακολούθηση ασθενών εν κινήσει. Ακόμη, πλατφόρμες διαγνωστικών εξετάσεων ενσωματωμένες σε οχήματα επεκτείνουν τις ψηφιακές λύσεις στο σημείο φροντίδας και σε συνδυασμό με την εμφάνιση ηλεκτρικών οχημάτων που συνδέονται με κέντρα δεδομένων στο διαδίκτυο θα ξεκλειδώσουν τεράστιες ευκαιρίες ανάπτυξης για τη διαχείριση των χρόνιων παθήσεων.
Ένα άλλο βασικό ζήτημα που αντιμετωπίζει ο τομέας της υγειονομικής περίθαλψης είναι η πρόσβαση στις υποδομές. Για πολλούς ασθενείς που χρειάζονται φροντίδα, η πρόσβαση σε κεντρικά νοσοκομεία αποτελεί συχνά μια χρονοβόρα και δαπανηρή διαδικασία. Η απουσία έγκαιρης φροντίδας συνεπάγεται αυξημένη ανάγκη για επείγουσες θεραπείες και υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας. Οι εικονικές επισκέψεις μέσω βίντεο HD μπορούν να προσφέρουν λύση σε αυτό το ζήτημα, εξυπηρετώντας τη διενέργεια αρχικών εξετάσεων ελέγχου (που δεν απαιτούν φυσικές διαδικασίες), συνεδριών θεραπείας/αποκατάστασης και ολοένα και περισσότερων διαγνωστικών διαδικασιών που βασίζονται σε επισκόπηση. Ενώ το 4G σε εργαστηριακό περιβάλλον μπορεί να πληροί τις απαραίτητες απαιτήσεις απόδοσης γι’ αυτή την περίπτωση χρήσης, στον πραγματικό κόσμο δεν παρέχει επαρκή συνέπεια απόδοσης για τη ροή και την αποστολή βίντεο HD χωρίς καθυστέρηση ή υποβάθμιση της ποιότητας.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, υπάρχει έντονη πίεση στις υπηρεσίες ασθενοφόρων και έκτακτης ανάγκης, όπου καθορίζονται ολοένα και πιο αυστηροί στόχοι σχετικά με τους χρόνους απόκρισης και τις καθυστερήσεις. Τα «διασυνδεδεμένα ασθενοφόρα» θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην επίτευξη αυτών των πιο αυστηρών στόχων, λειτουργώντας ως μέσο για τη συλλογή και τη μεταφορά πληροφοριών για τον ασθενή, είτε μέσω φορητών συσκευών, αισθητήρων ή/και ροής βίντεο HD, προς τα τμήματα επείγουσας ιατρικής του νοσοκομείου, ενώ ο ασθενής μεταφέρεται. Για παράδειγμα είναι δυνατή και έχει επιδειχθεί ήδη η εξέταση σάρωσης με υπερήχους με τηλεχειρισμό σε δημόσιο δίκτυο 5G. Η ευρυζωνική σύνδεση υψηλής ταχύτητας του δικτύου 5G, καθιστά εφικτή τη μετάδοση ευκρινών και αξιόπιστων εικόνων, επιτρέποντας στον κλινικό γιατρό να βλέπει την εξέταση υπερήχων παρακολουθώντας παράλληλα τη συνολική σκηνή μέσα στο ασθενοφόρο. Έτσι παρέχεται η δυνατότητα επιτάχυνσης της διάγνωσης και ενισχύεται η αποτελεσματικότητα μειώνοντας τις κλήσεις ασθενοφόρων και τις επισκέψεις σε τμήματα επειγόντων.
Οι παραπάνω περιπτώσεις εισάγουν υψηλές τεχνολογικές απαιτήσεις και μπορούν να φέρουν πραγματική αξία μόνο όταν η εξαιρετικά αξιόπιστη συνδεσιμότητα / κάλυψη 5G είναι πραγματικά πανταχού παρούσα.
Σε παγκόσμια κλίμακα, αυτές οι περιπτώσεις χρήσης της τεχνολογίας 5G θα μπορούσαν να αποφέρουν ετήσια εξοικονόμηση σχεδόν 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τη βιομηχανία της υγείας ως το 2030. Ωστόσο, στην υγειονομική περίθαλψη η πραγματική αξία προέρχεται από την ανακατανομή αυτών των εξοικονομούμενων πόρων για τη θεραπεία περισσότερων ασθενών και την αύξηση της εμβέλειας και της πρόσβασης σε εμπειρογνωμοσύνη στον τομέα της υγείας σε όλο τον κόσμο. Αυτό θα οδηγήσει σε δυνατότητα φροντίδας για ένα δισεκατομμύριο επιπλέον ασθενείς ανά έτος, παγκοσμίως, και θα συνεισφέρει στη μείωση των ποσοστών θνησιμότητας και την ευημερία των ασθενών που πάσχουν από χρόνιες νόσους.
Κοιτάζοντας πιο μακριά στο μέλλον, οι πληροφορίες και οι γνώσεις ενδέχεται να μην περιορίζονται μόνο στα δεδομένα των ασθενών. Οι επιχειρήσεις υγείας θα αρχίσουν να χρησιμοποιούν, για παράδειγμα, περιβαλλοντικά δεδομένα και κοινωνικοοικονομικά δεδομένα σε συνδυασμό με ιατρικά δεδομένα / δεδομένα ασθενών για να δημιουργήσουν πληρέστερη εικόνα της υγείας του πληθυσμού. Αυτό θα επιτρέψει στους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης να λαμβάνουν καλύτερες, πιο προληπτικές και πιο συγκεκριμένες αποφάσεις, σε πραγματικό χρόνο.
Και όλα αυτά, βεβαίως, λαμβάνοντας υπόψη πως, σύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες, η έκθεση του ανθρώπου στην ακτινοβολία του δικτύου 5G είναι ασφαλής, εφόσον τηρούνται πιστά από τους παρόχους τα όρια που έχουν θεσπιστεί από τους Διεθνείς Οργανισμούς. Αξίζει να σημειωθεί ότι εφαρμογές όπως η μικροκυματική διαθερμία, η θερμο-ακουστική τομογραφία, και άλλα μέσα ιατρικής διάγνωσης λειτουργούν στην ίδια φασματική ζώνη με τεχνολογίες όπως η 3G, 4G, 5G και Wi-Fi.
Πραγματικά, το 5G συνδυαζόμενο με άλλες αναδυόμενες τεχνολογίες όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI), το Internet of Things (IoT) και η εικονική/ επαυξημένη πραγματικότητα, μπορεί να δημιουργήσει την ευκαιρία μετασχηματισμού πολλών πτυχών της υγειονομικής περίθαλψης, και να λειτουργήσει ως καταλύτης για τη δημιουργία ενός νέου οικοσυστήματος υγείας – που θα είναι πιο συνδεδεμένο, πιο έξυπνο και πιο αποτελεσματικό στη χρήση των πόρων του. Και αυτό μπορεί να το επιτύχει χάρη στα τρία κύρια πλεονεκτήματα που παρέχει: εξαιρετικά γρήγορη, απρόσκοπτη ευρυζωνική σύνδεση, εξαιρετικά χαμηλή καθυστέρηση και μαζική συνδεσιμότητα μηχανών. Η μείωση της καθυστέρησης επιτρέπει τη χρήση ρομποτικής σε πραγματικό χρόνο, ενώ η αύξηση της χωρητικότητας, υπόσχεται την υποστήριξη έως 1 εκατομμυρίου συνδεδεμένων συσκευών ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο (σε σύγκριση με μόνο 100 χιλιάδες σε 4G/LTE) που θα επιτρέπουν την παρακολούθηση εκατοντάδων διαφορετικών παραμέτρων υγείας.
Από τα πιο ισχυρά παραδείγματα της μετασχηματιστικής ισχύος της τεχνολογίας 5G είναι η ευκαιρία που προσφέρει για τρεις περιπτώσεις χρήσης: απομακρυσμένη παρακολούθηση χρονίως πασχόντων, εικονικές ιατρικές επισκέψεις για διάγνωση πραγματικού χρόνου και διασυνδεδεμένα ασθενοφόρα.
Με τη χρήση αισθητήρων, φορετών συσκευών και συσκευών ηλεκτρονικής υγείας, μπορούν να συλλέγονται και να αναλύονται παράμετροι χρονίως πασχόντων χωρίς να χρειάζεται οι ασθενείς να επισκέπτονται τον γιατρό. Ένα παράδειγμα είναι και το σύστημα ENDORSE, που αναπτύσσεται από το Εργαστήριο Βιοϊατρικών Προσομοιώσεων και Απεικονιστικής Τεχνολογίας, και το Εργαστήριο Κινητών Ραδιοεπικοινωνιών του ΕΜΠ σε συνεργασία με την Α’ Παιδιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών και τις εταιρείες UBITECH και Pegneon. To ENDORSE παρέχει ένα πλήρες έξυπνο οικοσύστημα διαχείρισης παιδιών με διαβήτη ή/και παχυσαρκία, επιτρέποντας τη διασύνδεση όλων των εμπλεκομένων μελών: ασθενών, οικογένειας και επαγγελματιών υγείας. Συλλέγοντας δεδομένα από πολλαπλές πηγές (π.χ. συσκευές ΙοΤ, Ηλεκτρονικό Ιατρικό Φάκελο, αντλίες συνεχούς έγχυσης ινσουλίνης, μετρητές γλυκόζης, activity trackers), το ENDORSE εφαρμόζει τεχνητή νοημοσύνη για την ανάλυσή τους και τη δημιουργία μοναδικού προφίλ χρήστη, το οποίο ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο, και επιτρέπει την εξαγωγή εξατομικευμένου περιεχομένου, συστάσεων θεραπείας και τρόπου ζωής. Η επικοινωνία αυτής της πληροφορίας στους τελικούς χρήστες γίνεται μέσω εφαρμογών κινητού (γονείς και ιατρικό προσωπικό) και μέσω ενός παιχνιδιού σοβαρού σκοπού (παιδιά). Η λύση ENDORSE λειτουργεί προς το παρόν με επιτυχία στο δίκτυο 4G. Αφού, λοιπόν, σήμερα, είναι δυνατή η απομακρυσμένη παρακολούθηση της υγείας με τις ήδη διαθέσιμες τεχνολογίες, γιατί είναι αναγκαίο το δίκτυο 5G;
Αν και οι διαθέσιμες δικτυακές υποδομές μπορούν να παρέχουν στο ENDORSE τις απαραίτητες επιδόσεις, αξιοπιστία και ασφάλεια και ικανότητα πρόσβασης στη λύση για χιλιάδες ασθενείς, την οικογένειά τους και επαγγελματίες υγείας, τo δίκτυο 5G, μέσω της αξιοπιστίας, της απόδοσης και της αυξημένης χωρητικότητας, μπορεί να εξασφαλίσει την αναγκαία κλίμακα για την παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών σε εκατομμύρια ασθενών και στο πλαίσιο ενός ευρέος φάσματος εφαρμογών φροντίδας της υγείας. Επιπλέον, το 5G προσφέρει μια ασφαλή λύση WAN σε σύγκριση με το παραδοσιακό Wi-Fi στο σπίτι, επιτρέποντας την παρακολούθηση ασθενών εν κινήσει. Ακόμη, πλατφόρμες διαγνωστικών εξετάσεων ενσωματωμένες σε οχήματα επεκτείνουν τις ψηφιακές λύσεις στο σημείο φροντίδας και σε συνδυασμό με την εμφάνιση ηλεκτρικών οχημάτων που συνδέονται με κέντρα δεδομένων στο διαδίκτυο θα ξεκλειδώσουν τεράστιες ευκαιρίες ανάπτυξης για τη διαχείριση των χρόνιων παθήσεων.
Ένα άλλο βασικό ζήτημα που αντιμετωπίζει ο τομέας της υγειονομικής περίθαλψης είναι η πρόσβαση στις υποδομές. Για πολλούς ασθενείς που χρειάζονται φροντίδα, η πρόσβαση σε κεντρικά νοσοκομεία αποτελεί συχνά μια χρονοβόρα και δαπανηρή διαδικασία. Η απουσία έγκαιρης φροντίδας συνεπάγεται αυξημένη ανάγκη για επείγουσες θεραπείες και υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας. Οι εικονικές επισκέψεις μέσω βίντεο HD μπορούν να προσφέρουν λύση σε αυτό το ζήτημα, εξυπηρετώντας τη διενέργεια αρχικών εξετάσεων ελέγχου (που δεν απαιτούν φυσικές διαδικασίες), συνεδριών θεραπείας/αποκατάστασης και ολοένα και περισσότερων διαγνωστικών διαδικασιών που βασίζονται σε επισκόπηση. Ενώ το 4G σε εργαστηριακό περιβάλλον μπορεί να πληροί τις απαραίτητες απαιτήσεις απόδοσης γι’ αυτή την περίπτωση χρήσης, στον πραγματικό κόσμο δεν παρέχει επαρκή συνέπεια απόδοσης για τη ροή και την αποστολή βίντεο HD χωρίς καθυστέρηση ή υποβάθμιση της ποιότητας.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, υπάρχει έντονη πίεση στις υπηρεσίες ασθενοφόρων και έκτακτης ανάγκης, όπου καθορίζονται ολοένα και πιο αυστηροί στόχοι σχετικά με τους χρόνους απόκρισης και τις καθυστερήσεις. Τα «διασυνδεδεμένα ασθενοφόρα» θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην επίτευξη αυτών των πιο αυστηρών στόχων, λειτουργώντας ως μέσο για τη συλλογή και τη μεταφορά πληροφοριών για τον ασθενή, είτε μέσω φορητών συσκευών, αισθητήρων ή/και ροής βίντεο HD, προς τα τμήματα επείγουσας ιατρικής του νοσοκομείου, ενώ ο ασθενής μεταφέρεται. Για παράδειγμα είναι δυνατή και έχει επιδειχθεί ήδη η εξέταση σάρωσης με υπερήχους με τηλεχειρισμό σε δημόσιο δίκτυο 5G. Η ευρυζωνική σύνδεση υψηλής ταχύτητας του δικτύου 5G, καθιστά εφικτή τη μετάδοση ευκρινών και αξιόπιστων εικόνων, επιτρέποντας στον κλινικό γιατρό να βλέπει την εξέταση υπερήχων παρακολουθώντας παράλληλα τη συνολική σκηνή μέσα στο ασθενοφόρο. Έτσι παρέχεται η δυνατότητα επιτάχυνσης της διάγνωσης και ενισχύεται η αποτελεσματικότητα μειώνοντας τις κλήσεις ασθενοφόρων και τις επισκέψεις σε τμήματα επειγόντων.
Οι παραπάνω περιπτώσεις εισάγουν υψηλές τεχνολογικές απαιτήσεις και μπορούν να φέρουν πραγματική αξία μόνο όταν η εξαιρετικά αξιόπιστη συνδεσιμότητα / κάλυψη 5G είναι πραγματικά πανταχού παρούσα.
Σε παγκόσμια κλίμακα, αυτές οι περιπτώσεις χρήσης της τεχνολογίας 5G θα μπορούσαν να αποφέρουν ετήσια εξοικονόμηση σχεδόν 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τη βιομηχανία της υγείας ως το 2030. Ωστόσο, στην υγειονομική περίθαλψη η πραγματική αξία προέρχεται από την ανακατανομή αυτών των εξοικονομούμενων πόρων για τη θεραπεία περισσότερων ασθενών και την αύξηση της εμβέλειας και της πρόσβασης σε εμπειρογνωμοσύνη στον τομέα της υγείας σε όλο τον κόσμο. Αυτό θα οδηγήσει σε δυνατότητα φροντίδας για ένα δισεκατομμύριο επιπλέον ασθενείς ανά έτος, παγκοσμίως, και θα συνεισφέρει στη μείωση των ποσοστών θνησιμότητας και την ευημερία των ασθενών που πάσχουν από χρόνιες νόσους.
Κοιτάζοντας πιο μακριά στο μέλλον, οι πληροφορίες και οι γνώσεις ενδέχεται να μην περιορίζονται μόνο στα δεδομένα των ασθενών. Οι επιχειρήσεις υγείας θα αρχίσουν να χρησιμοποιούν, για παράδειγμα, περιβαλλοντικά δεδομένα και κοινωνικοοικονομικά δεδομένα σε συνδυασμό με ιατρικά δεδομένα / δεδομένα ασθενών για να δημιουργήσουν πληρέστερη εικόνα της υγείας του πληθυσμού. Αυτό θα επιτρέψει στους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης να λαμβάνουν καλύτερες, πιο προληπτικές και πιο συγκεκριμένες αποφάσεις, σε πραγματικό χρόνο.
Και όλα αυτά, βεβαίως, λαμβάνοντας υπόψη πως, σύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες, η έκθεση του ανθρώπου στην ακτινοβολία του δικτύου 5G είναι ασφαλής, εφόσον τηρούνται πιστά από τους παρόχους τα όρια που έχουν θεσπιστεί από τους Διεθνείς Οργανισμούς. Αξίζει να σημειωθεί ότι εφαρμογές όπως η μικροκυματική διαθερμία, η θερμο-ακουστική τομογραφία, και άλλα μέσα ιατρικής διάγνωσης λειτουργούν στην ίδια φασματική ζώνη με τεχνολογίες όπως η 3G, 4G, 5G και Wi-Fi.
*Της Κωνσταντίνας Νικήτα, M.D., Ph.D. (Καθηγήτρια Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Διευθύντρια Εργαστηρίου Κινητών Ραδιοεπικοινωνιών, Ιδρύτρια και Διευθύντρια Εργαστηρίου Βιοϊατρικών Προσομοιώσεων και Απεικονιστικής Τεχνολογίας)
Δεν υπάρχουν σχόλια