Οι βοσκήσιμες γαίες και οι αδυναμίες της Διοίκησης Η Βόρεια Ελλάδα είναι μια περιοχή όπου σε μεγάλο βαθμό (άνω του 50%) λειτουργεί ...
Οι βοσκήσιμες γαίες και οι αδυναμίες της Διοίκησης
Η Βόρεια Ελλάδα είναι μια περιοχή όπου σε μεγάλο βαθμό (άνω του 50%) λειτουργεί μιας μορφής κτηματολόγιο - παλαιού τύπου- αλλά υπάρχει κτηματολόγιο σχεδόν από το 1925. Την περίοδο που ακολούθησε την ανταλλαγή πληθυσμών και κάτω από τις τραγικές καταστάσεις της εποχής, η διοίκηση και το προσωπικό -χωρίς μεγαλοεργολάβους- κάτω από την πίεση λόγω των προσφύγων, μέσα σε λίγα μόλις χρόνια μοίρασαν την γη, χαρτογράφησαν περιοχές έδωσαν κλήρους στους πρόσφυγες γεωργούς, οριοθέτησαν και προέβλεψαν βοσκήσιμες κοινόχρηστες εκτάσεις για την κτηνοτροφία , οριοθέτησαν δάση , έλη , σχεδίασαν οικισμούς κτλ. Ήταν μια δουλειά που ακόμα και σήμερα θεωρείτε επίτευγμα πολύ περισσότερο αν συγκριθεί με τα πενιχρά σημερινά αποτελέσματα του Δασολογίου και του Κτηματολογίου .
Πολλές δεκαετίες μετά τις διανομές αυτές άρχισε μια χαλαρή αστυνόμευση στις κοινόχρηστες εκτάσεις, οι κοινόχρηστες βοσκήσιμες εκτάσεις καταπατήθηκαν σε μεγάλο βαθμό και είτε καλλιεργήθηκαν είτε οικοδομήθηκαν. Η απουσία διάθεσης για την προστασία τους από την πλευρά της διοίκησης οδήγησε καταπάτηση τους με μαζικό μάλιστα τρόπο, και εκ των υστέρων το 2003 ξεκίνησε η νομιμοποίηση των καταπατητών. Αν και η νομιμοποίηση γίνεται με την καταβολή τιμήματος πάλι προκύπτει ένα σοβαρό ηθικό θέμα αφού αυτοί που δεν έκλεψαν και δεν καταπάτησαν δημόσια χερσολίβαδα-κτήματα, είναι οι χαμένοι μαζί χαμένοι και οι κτηνοτρόφοι που είδαν τις βοσκήσιμες γαίες να μειώνονται. Παράλληλα οι νομιμοποιήσεις οδηγούν σε νέες γενιές καταπατητών αφού ενθαρρύνονται πλέον όλο και περισσότεροι από την ατιμωρησία και την επιβράβευση των πρώτων καταπατητών!
Με την έλευση της οικονομικής κρίσης ήρθε ένα ακόμα χτύπημα στη βοσκήσιμες γαίες στην βόρεια Ελλάδα, αφού ακολούθησε νέα νομοθεσία για την παραχώρηση ότι δεν είχε μέχρι τότε καταπατηθεί κυρίως σε νέους αγρότες για καλλιέργεια. Είναι χαρακτηριστικό το περιστατικό στην Λευκόπετρα της Ξάνθης μια περιοχή με αρκετές ακόμη κοινόχρηστες βοσκήσιμες εκτάσεις που κτηνοτρόφοι της δήλωναν νόμιμα και εισέπρατταν επιδότηση από την Ευρωπαϊκή Ενωση , αυτές λοιπόν οι κοινόχρηστες εκτάσεις (χωρίς να ρωτηθούν οι κτηνοτρόφοι) βγήκαν προς παραχώρηση σε νέους αγρότες!
Έχω ακούσει περίπτωση στην Ξάνθη όπου αγρότης αφού πούλησε σχεδόν όλα τα χωράφια του στην συνέχεια ζήτησε από την Δ/νση Γεωργίας να του παραχωρήσει κοινόχρηστες εκτάσεις όπου μέχρι τότε χρησιμοποιούνταν για βοσκότοποι. Επίσης άλλοι συγχωριανοί του, ζήτησαν και αυτοί και απόκτησαν εκτάσεις στην ίδια περιοχή.
Τελικά η Δ/νση Γεωργίας μοίρασε σχεδόν όλες τις εκτάσεις και ένας κτηνοτρόφος που έτυχε να έχει το μαντρί του εκεί έχει παγιδευτεί με τα ζώα του και δεν μπορεί να τα περάσει από πουθενά!
Είναι φυσικό λοιπόν ύστερα από αυτά που πέρασαν η πολύπαθες βοσκήσιμες γαίες να μην επαρκούν για την κτηνοτροφία. Και το χειρότερο είναι πως μεταβιβάζουμε αρμοδιότητες διαχείρισης βοσκοτόπων σε φορείς που εκ του αποτελέσματος είναι μάλλον αδύναμοι για να τις προστατέψουν και να τις διαχειρισθούν.
Σήμερα πάλι κάποιοι άλλοι ψάχνουν για βοσκήσιμες γαίες στα δάση, ελπίζω να μην έχουν και αυτά την κατάληξη που είχαν τα χερσολίβαδα της Δ/νσης Γεωργίας.
Χρήστος Λιάρος
